Shabakadda Difaaca Federaalka iyo Shuruucda (FRLDN) Bayaanka Ujeedka:
Shabakadda Difaaca Federaalka iyo Shuruucda (FRLDN) waxay u heellan tahay kor u qaadidda iyo difaacidda mabaadi’da federaalka iyo sharciga ee Soomaaliya. Ujeedkeennu waa in la xaqiijiyo caddaalad, hufnaan, iyo isla xisaabtan dhammaan heerarka kala duwan ee dowladda, la ilaaliyo xuquuqda muwaadiniinta, lana xisaabtamo masuuliyiinta dowladda falalkooda labadaba gudaha iyo maxkamadaha caalamiga ah.
Ujeeddooyinka:
1. Difaaca Federaalka
• Ku dadaal ilaalinta dastuuriga ee nidaamka federaalka Soomaaliya.
• Difaac madaxbannaanida iyo xuquuqda dowlad-goboleedyada iyo bulshooyinka hoos yimaada federaalka.
• Wakiil ka noqo muwaadiniinta Soomaaliyeed iyo dowlad-goboleedyada madalaha sharciyeed ee qaran iyo caalamiga ah marka federaalka la wiiqo.
2. Dhisidda Sharciga
• Kor u qaad aqoonta sharciga oo bar muwaadiniinta xuquuqda sharciyeed ee ay leeyihiin.
• Difaac oo wakiil ka noqo shakhsiyaadka iyo ganacsiyada xuquuqdooda ay dowladda ku xadgudubtay.
• Hubi in falalka dowladda ay waafaqsan yihiin sharciyada Soomaaliyeed iyo kuwa caalamiga ah.
3. Isla Xisaabtan ka dhan ah Musuqmaasuqa
• Baadh oo diiwaangeli una bandhig musuqmaasuqa hay’adaha dowladda Soomaaliya.
• Qaado tallaabo sharciyeed oo ka dhan ah masuuliyiinta musuqmaasuqa labadaba gudaha iyo caalamkaba.
• Ku dadaal dib u habeyn sharci iyo mid nidaam si loo xoojiyo hufnaanta iyo isla xisaabtanka.
4. Difaaca Xuquuqda Aadanaha iyo Danaha Ganacsiga
• Ka ilaali xuquuqda aadanaha ee dhammaan muwaadiniinta Soomaaliyeed, gaar ahaan kuwa ay saameeyeen falalka sharci-darrada ah ee dowladda.
• Difaac ganacsiyada Soomaaliyeed oo ka hortag xadgudubyada, canshuuraha sharci-darrada ah, iyo falalka kale ee sharci-darrada ah ee masuuliyiinta dowladda.
• Hubi in ganacsiyada Soomaaliyeed ay helaan cod iyo difaac marka ay wajahayaan dhibaatooyinka dowladda.
5. Raadinta Caddaaladda Caalamiga ah
• Wakiil ka noqo muwaadiniinta Soomaaliyeed, ganacsiyada, iyo hay’adaha dowladda maxkamadaha caalamiga ah iyo madalaha, gaar ahaan marka maxkamadaha gudaha ay guuldaraystaan.
• Raadi tallaabo sharciyeed oo caalami ah oo ka dhan ah masuuliyiinta dowladda Soomaaliya ee loo haysto musuqmaasuq, xadgudubka xuquuqda aadanaha, iyo falalka sharci-darrada ah.
• La shaqee ururada caalamiga ah sida Maxkamadda Dambiyada Caalamiga ah (ICC) iyo Qaramada Midoobay si loo soo taago masuuliyiinta musuqmaasuqa ku lugta leh.
Hadafyada:
1. Dhisidda FRLDN oo noqota shabakadda ugu horreysa ee u dooda ilaalinta federaalka iyo sharciga Soomaaliya.
2. Sameynta koox sharci oo xoog leh oo ka hawlgasha Soomaaliya iyo caalamkaba si loola dagaallamo ku xadgudubka federaalka iyo sharciga.
3. Xiriiro la samee dowlad-goboleedyada, hay’adaha sharciga caalamiga ah, ururada xuquuqda aadanaha, iyo ururada ganacsiga.
4. Samee ol’oleyaal wacyigelineed oo ku saabsan xuquuqda muwaadiniinta iyo muhiimadda federaalka iyo sharciga.
5. Dhis sanduuq sharci oo xooggan si loo taageero dacwadaha musuqmaasuqa ee waaweyn.
Cabiraadaha Guusha:
Sannadka 1aad:
• Xafiisyo ka fur Muqdisho iyo dowlad-goboleedyada muhiimka ah.
• Bilaab ol’ole wacyigelineed qaran oo ku saabsan muhiimadda federaalka iyo sharciga.
• Xallinta 50 kiis oo wakiil ka noqoshada muwaadiniin ama ganacsiyo maxkamadaha Soomaaliyeed.
• Dacwo 5 kiis oo sharci oo ka dhan ah masuuliyiinta musuqmaasuqa ku xiran maxkamadaha caalamiga ah.
Sannadka 2aad:
• Ballaarinta matalaadda sharci ee maxkamadaha caalamiga ah 3 kiis oo waaweyn oo musuqmaasuq ah.
• Guulo sharciyeed oo lagu difaacayo xuquuqda dowlad-goboleedyada hoos yimaada nidaamka federaalka.
• Martigeli shirar qaran oo ku saabsan sharciga, xuquuqda aadanaha, iyo federaalka oo leh 500+ ka qeybgalayaal.
• Gudbi ugu yaraan 3 dacwad oo loo gudbiyo Maxkamadda Dambiyada Caalamiga ah (ICC) ama hay’adaha kale ee muhiimka ah.
Sannadka 3aad:
• Dhisidda FRLDN oo noqota ilaha ugu muhiimsan ee sharci ee muwaadiniinta Soomaaliyeed ee la kulma xadgudubyada dowladda.
• Hel ugu yaraan 3 go’aan sharciyeed oo muhiim ah oo maxkamadaha Soomaaliyeed ku ilaalinaya federaalka ama sharciga.
• Kordhinta tirada kiisaska musuqmaasuqa ee la maxkamadeeyay 50%.
• Xiriiro la samee ugu yaraan 5 hay’adood oo sharciga caalamiga ah iyo xuquuqda aadanaha.
FRLDN waxay si adag uga go’an tahay inay ilaaliso caddaaladda, hubiso in muwaadin kasta iyo ganacsi kasta oo Soomaaliyeed uu ka faa’iideysto sharciga, iyo in federaalka iyo hufnaanta ay sii ahaadaan tiirarka ugu muhiimsan ee dowladnimada Soomaaliya.
DHAMMAAD
FAALLOOYIN & FALCELIN