Cabdiraxmaan Cabdishakuur: “Ayaandarro ka weyn ma jirtaa … in qaab qabiil deegaanadii dalka luqunta la isugu suro?”

War qoraal ah oo uu soo dhigay bartiisa Facebook siyaasiga Cabdiraxmaan Cabdishakuur ayaa siyaasigu waxa uu aad uga horyimid, una dhaliiley doorka magaalo-kala-takoorka iyo qabaa’il isku dirka ay hadda ku dhaqaaqday Villa Somalia, si bulshada Soomaaliyeed la isaga horkeeno.

Qoraalka siyaasiga ayaa sidan u qornaa:

“Xukuumadda Federaalka ayaa sheegtay in ay joojisay hirgelinta mashruuc Baanka Adduunku ku dhisayey Kaabayaasha caasimadaha dawlad Goboleedyada iyo Gobolka Banaadir. Laakiin Baanka Adduunkana boggiisa internet-ka ayuu 09-kii December 2019 ku shaaciyey mashruuca iyo sida loo fulinayo.

Hadalka kasoo yeeray xukuumadda waa mid marin habaabin ah, dowlad ku dheel ah, dan qaran iyo tan Galmudug iyo Hirshabeele ka turjumaynin. Waxaa caddeyn u ah qodobbada soo socda.

1- Baydhabo, Banaadir, Garowe iyo Kismaayo waa magaalooyin Soomaaliyeed wax eedna kuma laha in Jowhar iyo Dhuusamareeb ay ka mid ahaan waayaan mashruucan ay Dowladda Federaalka ah maamulayso. Waa mas’uuliyad darro iyo aqoon yari dhanka dowladnimada ah in la yiraahdo mashruucii waa la joojiyey. Waxaa ku filnayd oo keli ah in ay caddayso sababta Jowhar iyo Dhuusamareeb looga reebay mashruuca, ballan qaadana in ay ku soo darto mashruuca, maadaama ay xukuumadu khaladka lahayd, maamulka mashruucana gacanta ku haysay.

2-Dowladda Federaalka ah billaw iyo dhammaad way la socotay mashruuca ilaa shalay uu wasiirka Maaliyaddu saxiixayey. Sow garaadkeena oo lagu xadgudbayo maaha in la yiraahdo shalay ayuu raysalwasaaruhu ku baraarugay in ay Jowhar iyo Dhuusamareeb ka maqan yihiin? mise dalka ayuu ka maqnaa? mise wuxuu ku biiray naadiga madaxweynaha ee waxba kama oga waxa dhacaya?

3- Way caddahay in hadalka xukuumadda loogu tala galay warbaahinta iyo in lagu moodo maalmaha ay doorshada Galmudug socoto, maadaama musharraxa dowladdu uu arrinkani dhaawacayo iyo in raysalwasaaraha uu isaga dejiyo buuqa shacabka deegaannada Galmudug iyo Hirshabeel oo uu qabiil ahaan 4.5 ku metalo, laakiin waxay ahayd in uu Raysalwasaaraha soo dhiciyo xaq ka maqan labada maamul Gobol ee ma ahayn deegaano aan waxba galabsan in uu mashruucooda ka joojiyo.

4- Ficilka iyo habdhaqanka hoggaanka dowladdu wuxuu ka tarjumayaa inta ay la eg tahay aqoonta, fahamka iyo waaya aragnimada ay u leeyihiin dowladnimada. Dhinaca kale wuxuu muujjnayaa sida ay uga maran yihiin damiir dadnimo iyo mas’uuliyad dawladnimo, maadaama ay olole siyaasadeed u isticmaalayaan mashaariic horumarineed oo ay dowlado ajnabi ah ugu deeqeen Soomaaliya, iyagoo weliba si ula kac ah u kala irdhaynaya shacabka Soomaaliyeed.

Waxay ilo lagu kalsoonaan karo inoo xaqiijiyeen in Baanka Adduunku uusan marna hakin doodin hirgelinta mashruuca, aysanna jirin sabab lagu qanci karo oo sidaas loo yeelo, hawsha mashruucan ay xukuumadda Soomaaliya billaaw iyo dhammaad la socotay, wax dareen ahna aysan marna ka muujinin.

Ayaandarri ka wayn miyaa jirta in magaalooyinka Soomaaliyeed ee mashruuca helay loo muujiyo in ay kuwa kale xaqoodii dhaceen, waxa sawirkaas bixinayana ay yihiin hogaankii markii horeba mas’uuliyaddiisa gabay, haddana qaab qabiil deegaannadii dalka luqunta isugu suraya?